De aanleg van het Voedselbos

De aanleg van het Voedselbos, Jeugdland en de renovatie van Park Uithof geschiedde in fases tussen 2017 en 2021.

Aanvankelijk duurde het nogal lang, voor er ook maar iets zou gaan gebeuren in de renovatie van het park. Daarom mochten de vrijwilligers uit de buurt  al in 2017 beginnen met het inrichten van kleine stukjes voedselbos. Dat inrichten gebeurde in overleg met de gemeente en met hulp van de gemeentelijke groenvoorzieningen. Elke maand werd tijdens die periode een vrijwilligers dag of doe dag met activiteiten georganiseerd om de mensen enthousiast te houden.

Herinrichting Park in het kort

Als onderdeel van het plan 'de Laren' werd het Park Uithof opnieuw ingericht.

 

Het park was sterk verwaarloosd en helemaal dicht gegroeid in 2017.

 

In 2018 werd begonnen met de kap van bomen en werden de eerste contouren van het vernieuwde park zichtbaar.

 

Omdat gewacht moest worden op de vergunning voor het graven van de watergangen, werd besloten dat het eerste deel dat fysiek aangelegd zou worden het Voedselbos zou zijn. De vrijwilligers hadden voordien al kleine stukjes aangelegd

 

In het vroege voorjaar van 2019 begon men met de aanleg van de paden door het voedselbos. Het Avonturenpad, dat langs de Westerdreef slingert was al snel gereed. Het Hoofdpad kwam in het najaar van 2019 gereed. Het fietspad volgde snel.

 

Na dunning van de zieke essen in de winter van 2019-2020 werden in het vroege voorjaar van 2020 het gros van de fruit- en notenbomen geplant. De aannemer was nog verantwoordelijk voor de aanleg tot voorjaar 2021, waarna de gemeente en de vrijwilligers het werk overnamen.

 

In het najaar 2021 werden nog bomen vervangen die het na het planten niet gered hadden. Dat najaar kwam ook het appartementencomplex naast het voedselbos gereed.

 

In voorjaar 2022 werden de abelen langs de Westerdreef en voedselbos gekapt en vervangen door iepen.

Aanleg Avonturenpad
Aanleg Avonturenpad
Graven watergangen
Graven watergangen

Tijdschema renovatie

2016

Planning,

Cursus permacultuur

 

2017

Einde cursus

Aanleg bloemenweide

Planten eerste fruitbomen

 

2018

Afscherming bloemenweide met hekje

Aanleg Bijenhofje

Inplanten Elzenbosje

Eerste kapronde

 

2019

Aanleg Avonturenpad

Tweede kapronde

Inplanten inheemse struiken plantsoen

Aanleg Kruidenheuvel

Renovatie hoofdpad

 

2020

Bouw Bijenstal

Derde kapronde o.a. van de zieke essen

Inplanten fruit- en notenbomen

Bouw pergola

Bouw amfitheater

 

2021

Inplanten laatste fruit- en notenbomen

appartementen complex de Havenaar gereed

 

2022

Kappen Abelen langs de Westerdreef

 

Fruitbomen planten op burendag
Fruitbomen planten op burendag
Kruiden planten
Kruiden planten

Het Voedselbos in het Kort

Voedselbos 

Het voedselbos is ongeveer 3,5 hectare groot en ligt in een lus van de Singelgracht en de Westerdreef en wordt aan twee zijden omsloten door doorlopende fietspaden.

 

Bosvakken

Het voedselbos deel van Park Uithof is opgebouwd uit vier bosvakken of boskamers. Elke kamer heeft een open zijde aan de grachtkant. Het midden van een boskamer is een grasveld of weide en daaromheen is een bosstrook. In het midden van de weide een bosje met bomen en fruit.

 

Abelen

Aan de zijde van de Westerdreef wordt het park deels afgesloten door een dubbele rij Abelen achter de bosstrook. Deze 40 jarige Abelen zijn in voorjaar 2022 vervangen door Iepen. Enkele abelen zijn blijven staan. Langs de bosstrook komen de notenbomen. In en rond de bosjes in de weiden en langs de gracht de fruitbomen. Op diverse plekken staan groepjes fruitstruiken. 

 

Workshops

In de voorbereidende workshops, in najaar 2016, hebben bewoners en belangstellenden de wensen voor het voedselbos op een rij gezet en daarmee is in 2017 door Erwin Zwaan en Willen van der Laan, een inrichtingsplan gemaakt. De herinrichting vond plaats in het kader van de opknapbeurt voor de westelijke groene wig, dat in het inrichtingsplan voor de wijk de 'de Laren' is vastgesteld. 

 

Fruit en Noten

In het voedselbos komen naast allerhande fruitstruiken ook appel- en perenbomen. Daarnaast worden verschillende soorten notenbomen geplant. Ook inheemse voedseldragers en bijzondere bomen en struiken krijgen een plek. Na het inplanten van de fruit- en notenbomen duurt het nog een aantal jaren voor er echt sprake is van een voedselbos en er geoogst kan worden. Eerst moeten de bomen en struiken aanslaan en gaan groeien. 

Kaartje met namen

2017 start Voedselbos

Bloemenweide

Het voedselbos begon in april 2017 aan zijn metamorfose. Een groepje buurtbewoners zaaide toen in boskamer 3, een stuk grasveld in, dat een bloemenweide zou gaan worden. De bloemenweide werd aangelegd als een grote cirkel in het midden van de boskamer. De grond werd eerst gefreesd en daarna ingezaaid met bloemzaden die het goed zouden doen op de stevige klei van het voedselbos. Toen later dat jaar de weide in bloei stond, werden de bloemen geplukt en meegenomen waardoor ze geen zaad konden zetten

 

Burendag 

Later dat jaar, in het kader van Burendag, werden de eerste fruitbomen en fruitstruiken geplant in het bosje naast de bloemenweide. Omdat dit bosje in het warmste deel van het voedselbos ligt, was het uitstekend geschikt om warmte minnende fruitbomen, zoals perziken en abrikozen te planten. 

 

Bollen

Nadat het opschot en zaailingen onder de Vleugelnoot verwijderd waren werden in het najaar bollen geplant onder de boom.  De droom was een veld van blue bells, daslook en narcissen in het voorjaar onder de grote boom.

 

Informatieborden

Ook werden er informatie borden over het voedselbos ontworpen en neergezet aan de twee ingangen van het Voedselbos.

 

Meer foto's uit 2017

2018 wachten op actie

Kaalslag

In Januari was er een zware storm die een spoor van verwoesting door het park trok.

De gemeente begon met het verwijderen van veel bomen, vooral  het toekomstige jeugdland werd ontdaan van zijn opgeschoten en verwilderde uiterlijk, eronder kwam een heuvelachtig landschap te voorschijn. Het was een ware kaalslag. 

 

Hekje en Bijenhof

Op NL Doet in maart werd er een hekje rond de bloemenweide geplaatst.

Ook werd een begin gemaakt met het Bijenhofje, de plek waar een imker een kast wilde neerzetten. Dat gebeurde later in het jaar.

 

Burendag

Na de zomer op Burendag werd er weer een stukje Voedselbos aangelegd, deze keer in het Elzenbosje nabij de boerderijbrug.

Ondertussen bleven de contactpersonen van het Voedselbos en SBPU in gesprek met de gemeente om plannen te ontwikkelen en de uitvoering daarvan te bespreken. Weer werd de uitvoering vertraagd omdat vergunningen niet rond waren. 

 

Workshops en bezoeken

In de tussentijd oriënteerde de vrijwilligers zich met een workshop permacultuur in de praktijk en enkele bezoeken aan collega voedselbossen.

 

Meer foto's uit 2018

2019 aanleg voedselbos paden

Het Avonturenpad

In het inrichtingsplan staat ook een nieuw verbindend pad, het Avonturenpad, dat langs de  noordelijke bosrand loopt parallel aan de Westerdreef. Het pad verbind de boskamers met elkaar en maakt een rondje door het voedselbos mogelijk.

Het Avonturenpad is in het voorjaar van 2019 gereed gekomen.  Het Avonturenpad, dat langs de Westerdreef slingert was al snel gereed.

Voor de aanleg begon is de route geïnspecteerd door een ecoloog van de gemeente, die een lege vossenburcht vond pal op de route. Dit hol werd voor de werkzaamheden verwijderd.

 

Fruitbomen

In Boskamer 1 werd tijdens Burendag door de vrijwilligers, de eerste fruitbomen geplant in het midden van de weide tussen de daar staande bomen. Ook werd er een heggetje van kornoeljes geplant in bosvak 3. Naast de Boerderijbrug kwam een plantsoen met inheemse vruchtdragende struiken zoals de sleedoorn en meidoorn gereed.

 

Hoofdpad

Er Het Hoofdpad kwam in het najaar van 2019 vernieuwd. Het Hoofdpad ligt tussen de Uitbrug en Boerderijbrug.Een plan voor verlichting langs dit pad heeft het niet gehaald in verband met te hoge kosten.

 

Kruiden

En de kruidenheuvel werd in gebruik genomen. In het voorjaar werd begonnen met het inzaaien en inplanten van de kruidenheuvel in boskamer 1. Omdat zaaien het eerste jaar niet lukte, ongewenste planten namen de overhand, kweekten het jaar daarop vrijwilligers plantjes op om in te planten. Tot nu toe is de kruidenheuvel een arbeidsintensief onderdeel van het park, dat nogal teleurstellend resultaat oplevert.

 

Kappen

In 2019 zijn er door het hele park heen, bomen gekapt om plaats te maken voor het nieuwe pad en de nieuwe aanplant. Ook bleek het essenbestand aangetast te zijn door de essentak ziekte en werd er een kapronde gehouden om een aantal van de essen te ruimen.

 

Meer foto's uit 2019

2020 planten en bouwen

Bijenstal

Het voedselbos wordt ook bij- en insect-vriendelijk gemaakt. Een bijenstal is in januari 2020 gebouwd en in gebruik genomen. De imker was er heel blij mee en verzorgt er zijn volken

Naast de bijenstal voor honingbijen is er nog een groot insectenhotel, door Landschapsbeheer Flevoland en de Gemeente Almere geschonken. Dit insectenhotel is geplaatst in boskamer 3.

 

Pergola en Amfitheater

In najaar 2020 werd er ook een Pergola gemaakt op het pleintje tegenover jeugdland. De palen en dwarsliggers zijn gezaagd uit de essenstammen die in het voedselbos stonden.

In de zomer van 2020 is het amfitheater gebouwd. Het bestaat uit een rond podium en een hoge wal, waarin zitplaatsen zijn gemaakt met behulp van schanskorven. De zittingen zijn van gerecyclede planken uit Almeerse bomen.

 

Kappen

In 2020 werden er nogmaals kaprondes gehouden waarin ook de laatste essen werden gekapt. De geruimde essenstammen kregen een plek in het voedselbos. Zo werden een aantal stammen van de laatste kapronde circulair verwerkt tot een pergola. Daarvoor moesten ze eerst een half jaar drogen.

 

Fruit- en notenbomen

In dit jaar werd de grote bulk van fruit- en notenbomen in het bos geplant. Ook in het park werden enkele bijzondere bomen op de heuvels geplant.

 

Corona

2020 was ook het jaar waarin corona het de vrijwilligers moeilijk maakte om actief te zijn in het voedselbos en park. Toch lukte het een kleien container te bemachtigen en deze te plaatsen achter het hek van jeugdland. In de container worden materialen en gereedschap bewaard, wat onnodig gesleep voorkomt.

2021 we nemen het over

De laatste loodjes

In voorjaar 2021 was de renovatie compleet en werd het beheer zoetjes aan overgenomen door de vrijwilligers en de stichting SBPU. In dit oriënterende jaar, waarin veel gebeurde werd de basis voor het huidige beheer gelegd. Een dag in de maand wat doen bleek te weinig, daarom werd vanaf september elke week twee dagdelen ingepland voor extra werk door enthousiaste vrijwilligers.

De meeste werkzaamheden betroffen het gebied vrijmaken van overwoekerende planten, zoals braamstruiken en tijdig maaien.

In de loop van het jaar zijn een pomp geplaatst en veel extra bomen en struiken aangeplant.

Ook de eerste uitvoering in het amfitheater was een feit.